Asertywność jest kojarzona głównie z odmawianiem, mówieniem słowa ‘nie”. W istocie odmawianie jest pewną częścią asertywnego kontaktu z innymi, ale to nie wszystko. Jak zatem należy rozumieć aserty
wność?
W naszym podejściu, asertywność to: umiejętność wyrażania i obrony własnych opinii, przekonań, ale również
wyrażania życzeń, potrzeb, a także przyjmowanie
i wyrażanie pochwał oraz krytyki. Sposób w jaki to robimy nie może naruszać granic drugiej osoby, musi respektować jej uczucia.
Jakie mogą być przykłady zachowania asertywnego?
Jednym z najczęściej spotykanych zachowań asertywnych jest odmowa.
Elementy asertywnej odmowy:
● słowo “nie”,
● krótki opis (czego nie zrobisz, czego nie chcesz),
● wyjaśnienie (dlaczego tak postanowiłeś) – warto je zawrzeć, aby rozmówca wiedział jakimi zasadami się kierujesz,
● podkreślenie znaczenia relacji – ma na celu złagodzenie odmowy. Można dodać coś osobistego, co jest wyrazem troski o tę relację, np. “trudno mi tobie odmówić”, “to nie jest przeciwko tobie”.
Przykład: Trudno mi tobie odmówić, ale nie pożyczę ci tej bluzki, bo nie lubię pożyczać swoich ubrań.
Kolejnym zachowaniem asertywnym jest wyrażanie krytyki. Należy to robić w sposób konkretny i jasny, a jednocześnie powinno się szanować granicę drugiego człowieka.
Przykład: Nie lubię kiedy sprawdzasz wiadomości w telefonie, gdy do ciebie mówię.
Zachowania asertywne to również przyjmowanie pochwał. Podobnie jak krytyka, pochwały są opinią innych ludzi o nas, więc możemy się z nimi zgodzić lub nie. Wiele osób umniejsza znaczenie dobrych słów wypowiedzianych pod ich adresem. Jednak umiejętność przyjmowania ich może dodawać siły i pomaga czuć się swobodnie.
Przykład: Dobrze wykonałeś swoją pracę.
Odpowiedź: Też tak myślę. To dobra robota.
Przykładowe techniki komunikacji asertywnej:
Komunikat JA
Pomaga określić uczucia i pragnienia w taki sposób, by jednocześnie nie urazić drugiej osoby. Jednocześnie osoba posługująca się tą techniką bierze odpowiedzialność za komunikat, który nadała.
Budowa komunikatu JA:
● nazwanie uczuć/wyrażenie przekonań związanych z zachowaniem rozmówcy,
● wskazanie konkretnego zachowania, może to być zachowanie budzące w nas pozytywne bądź negatywne odczucia,
● wyjaśnienie dlaczego to zachowanie wywołało te odczucia,
● sformułowanie celu, czyli opisanie czego chcemy, jakie są nasze prośby.
Przykład: Nie lubię, gdy przeglądasz wiadomości w telefonie, kiedy do ciebie mówię. Czuję się wtedy ignorowana. Chciałabym żebyś posłuchał mnie uważnie.
Metoda FUKO
W tej metodzie chodzi o to, by komunikować się według pewnego schematu. Stosowanie go lepiej pozwoli odbiorcy zrozumieć sytuację i zacząć poszukiwać rozwiązań. To technika czterech kroków, która pozwala wyrazić konstruktywną krytykę.
Fakty – najpierw powinniśmy odnieść się do faktów, konkretnych zachowań drugiej osoby,
Uczucia – następnie należy opowiedzieć o emocjach, jakie wywołał FAKT,
Konsekwencje – kolejnym krokiem jest wyjaśnienie, jakie konsekwencje ma zaistniała sytuacja,
Oczekiwanie – w ostatnim kroku należy wskazać co zrobić, by to wydarzenie nie miało miejsca w przyszłości.
Metoda FUO + 2K
F jak fakty czyli informacja czego dotyczy nasza krytyka,
U jak ustosunkowanie się do faktów,
O jak oczekiwania, czego chcemy od naszego rozmówcy,
K jak konkret np. termin w jakim dana osoba ma poprawić swoje zachowanie,
K jak kontrakt, czyli zawarcie kontraktu związane z wypełnieniem oczekiwania.
Przykład: Raport nie został skończony na czas. Nie podoba mi się to. Chciałbym, aby zostało to wykonane jak najszybciej. Proszę o dostarczenie go na jutro, na godzinę 10. Czy możemy się tak umówić?
Ważnym jest żeby określić, co jest dla nas w danym momencie ważne. Każdy z nas ma prawo do uczciwego “TAK”, uczciwego “NIE”, ale także do “CHCĘ”, “OCZEKUJĘ”, nawet jeśli ktoś się nie zgadza z naszą opinią, mamy prawo wyboru i prawo do wyrażania, i podejmowania własnych decyzji. Asertywność wymaga treningu. Nikt z nas nie rodzi się asertywny, zatem zapraszamy na szkolenia, dzięki którym możecie nauczyć się technik asertywności.
Jeśli interesuje Cię ta tematyka i chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, zapraszamy na nasze szkolenia.
KT
[contact-form-7 id=”1098″ title=”Formularz kontaktowy”]